مقدمه: امروزه گیاهان دارویی به سبب محتوای زیست فعال و سمیت انسانی محدود به­عنوان منبع ایده­آل برای پیشگیری یا درمان سرطان مورد توجه­ قرار گرفته­اند. گیاهان جنس Centaurea که تاثیر سایتوتوکسیک آن­ها بر چندین رده سلولی سرطانی در مطالعات پیشین نشان داده شده است، دسته­ای از این گیاهان محسوب می­شوند.

هدف: در این مطالعه، تاثیر سایتوتوکسیک سه گونه­ Centaurea (C. albonitens ، C. pseudoscabiosa و C. salicifolia) بر سلول­های مشتق شده از لوسمی لنفوبلاستیک حاد Nalm-6 مورد بررسی قرار گرفته است.

روش بررسی: سلول­های لوسمیک Nalm-6 و همچنین MDBK به­عنوان رده سلولی نرمال با غلظت­های افزاینده عصاره­های متانلی بخش­های هوایی گونه­های مختلف Centaurea تیمار و سپس قدرت کشندگی و مهاری تکثیر گونه­ها، با روش­های تریپان­بلو، MTT و رنگ­آمیزی DAPI بررسی گردید. نهایتاً جهت تایید و درک چگونگی اثر سایتوتوکسیک عصاره­ها، رنگ­آمیزی Annexin V/PI و بررسی چرخه سلولی انجام شد.

نتایج: نتایج حاصل از آزمون­های تریپان­بلو، MTT و رنگ­آمیزی DAPI، بیانگر القاء مرگ و کاهش تکثیر در سلول­های Nalm-6، تحت تاثیر تیمار با هر سه عصاره متانلی به ­صورت وابسته به دوز و زمان بوده است (p≤0.001). برخلاف سلول­های Nalm-6، سلول­های MDBK حساسیت کمی نسبت به عصاره­ها نشان دادند. به علاوه، آنالیز داده­های فلوسایتومتری تایید کننده القاء مرگ سلولی از طریق آپوپتوز و توقف تکثیر در فاز G1 سلول­های Nalm-6 تیمار شده با عصاره Centaurea می­باشد (p≤0.01).  

نتیجه­‌گیری: با توجه به ماهیت غیر سمی محصولات طبیعی، مطالعه ما نشان می­­دهد که Centaurea ممکن است به­عنوان استراتژی جدید یا عامل مکمل در درمان لوسمی لنفوبلاستیک حاد کمک کننده باشد که نیازمند مطالعات بیشتر است.