مقدمه: امروزه استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های محرک رشد به دلیل احتمال بروز مقاومت باکتریایی و همچنین انتقال از طریق فراورده‌های تولیدی به مصرف‌کنندگان با محدودیت مواجه شده است‌. گیاهان دارویی با اثرات ضد‌میکروبی و همچنین کاهش‌دهنده لیپیدهای سرمی به عنوان جایگزین‌های مناسبی برای آنتی‌بیوتیک‌ها مطرح شده‌اند.

هدف: بررسی مقایسه‌ای تأثیر چهار گیاه دارویی نعناع، زیره، بومادران و کلپوره به عنوان محرک رشد بر بهبود عملکرد و کاهش لیپیدهای سرم در جوجه‌های گوشتی بود.

روش بررسی: تعداد 280 قطعه جوجه نر یک روزه از نژاد رأس در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار، 4 تکرار‌ و 56 پرنده در هر تیمار‌ استفاده شدند. گیاهان دارویی زیره سبز، نعناع، بومادران و کلپوره به ترتیب در مقادیر 5/1، 3/0، 2/0 و 2/0 درصد ‌ به جیره اضافه شدند. یک تیمار نیز بدون هیچ افزودنی به عنوان شاهد منظور شد. مصرف خوراک، افزایش وزن و ضریب تبدیل به طور هفتگی اندازه‌گیری شد. غلظت کلسترول تام، تری‌گلیسرید، LDL و HDL سرم در 35 روزگی تعیین شد.

نتایج: از بین گیاهان مورد مطالعه، نعناع ‌به طور معنی‌داری مصرف خوراک (4/2196 گرم) و میزان افزایش وزن (3/1005 گرم) را در دوره پایانی آزمایش بهبود داد (05/0 p< ). استفاده از کلپوره موجب کاهش معنی‌داری در میزان افزایش وزن 3/1821 گرم) نسبت به شاهد (7/1963 گرم) در کل دوره شد ولی میزان کلسترول ( mg/dl 33/151) و LDL ( mg/dl 06/29) سرم را در مقایسه با سایر تیمارها کاهش و میزان HDL ( mg/dl 16/120) را افزایش داد (05/0 p< ).