TY - JOUR JF - jmpir JO - J. Med. Plants VL - 6 IS - 21 PY - 2007 Y1 - 2007/3/01 TI - Chemical Composition and Antibacterial Activity of Essential Oil of Prangos ferulacea (L.) Lindl. TT - شناسایی مواد متشکله و مطالعه اثرات ضدمیکروبی اسانس گیاه جاشیر Prangos ferulacea (L.) Lindl N2 - مقدمه: جنس Prangos متعلق به تیره چتریان بوده و 15 گونه در ایران دارد. جاشیر گیاهی است پایا و بلند که عمدتاً به عنوان علوفه‌ای غنی در تغذیه دام‌ها استفاده می‌شود. از طرف دیگر اسانس‌ها از متابولیت‌های ثانویه گیاهی بوده که به طور وسیعی در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی و به عنوان ترکیباتی با خاصیت ضدمیکروبی مورد استفاده قرار می‌گیرند. هدف: شناسایی مواد تشکیل‌دهنده اسانس گیاه جاشیر رشد یافته در استان لرستان و مقایسه آن با مناطق دیگر و بررسی اثرات ضدمیکروبی این اسانس. روش بررسی: گیاه مذکور از ارتفاعات شمال غرب شهرستان بروجرد واقع در استان لرستان جمع‌آوری گردید و پس از خشک کردن گیاه در سایه، اسانس‌گیری از آن با روش تقطیر با آب انجام شد. شناسایی ترکیبات موجود در اسانس به وسیله کروماتوگراف متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) صورت گرفت. مطالعه اثرات ضدمیکروبی نیز با روش حفر چاهک و اندازه‌گیری قطر هاله بازدارندگی رشد انجام شد. نتایج: از میان 10 ترکیب شناسایی شده آلفاپینن (6/36 درصد)، بتاپینن (9/31 درصد) و بتافلاندرن (7/11 درصد) ترکیبات اصلی محسوب می‌شوند. بیشترین اثرات ضدمیکروبی اسانس این گیاه علیه استافیلوکوکوس آرئوس مشاهده ‌شد. نتیجه‌گیری: درصد قابل توجهی از اسانس مذکور را ترکیبات مونوترپن‌های هیدروکربنی تشکیل می‌دهند و تنها سزکویی ترپن شناسایی شده در این اسانس بتاکاریوفیلن (1/3 درصد) است. بررسی‌های صورت گرفته به وسیله سفیدکن و Kuznetsova در مورد آنالیز اسانس بخش هوایی و میوه‌های گیاه جاشیر در استان تهران و صربستان با نتایج حاضر شباهت‌ها و تفاوت‌هایی را نشان می‌دهد. اثرات ضدمیکروبی این اسانس نیز ممکن است به دلیل حضور ترکیبات مونوترپنی به ویژه آلفاپینن باشد. SP - 36 EP - 41 AU - Amiri, H AD - Department of Biology, Lorestan University. Lorestan, Iran KW - Essential Oil KW - Prangos ferulacea KW - Antibacterial Activity KW - α-pinene and β-pinene UR - http://jmp.ir/article-1-639-fa.html ER -