1- کارشناس ارشد مامایی، دانشکده پرستاری مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز بهداشت استان آذربایجان شرقی ، hakimis@tbzmed.ac.ir
2- کارشناس ارشد مامایی، مربی دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز
3- دانشیار، گروه فارماکوگنوری، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات کاربردی دارویی
4- استادیار، جراح متخصص زنان و زایمان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز
5- جراح متخصص زنان و زایمان، مرکز بهداشت شرکت نفت
6- استادیار، گروه فارماسیوتیکس، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز
7- دانشیار، جراح متخصص زنان و زایمان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز
چکیده: (11070 مشاهده)
مقدمه: شایعترین مشکل زنان یائسه گرگرفتگی است. گرگرفتگی کیفیت خواب را برهم زده و توانایی زن را برای کنار آمدن با استرسها و مشکلات روز بعد کاهش میدهد. در حال حاضر درمان جایگزینی استروژن رایجترین شیوه درمان این مشکل است که به علت خطرات احتمالی آن باعث نگرانی شده است. فقط حدود ٥/١٢ درصد زنان یائسه به طور صحیح هورمون درمانی میشوند. یکی از درمانهای جایگزینی مطرح فیتواستروژنها هستند. هدف: شنبلیله یکی از گیاهانی است که حاوی ترکیبات فیتواستروژنی است ولی تا به حال تاثیر آن بر نشانههای زودرس یائسگی بررسی نشده است. در این بررسی اثر دانه شنبلیله بر گرگرفتگی زنان یائسه سنجیده شده است. روش بررسی: در این بررسی نیمه تجربی 2 گروه 25 نفری از زنان بعد از یائسگی مورد و شاهد انتخاب شدند. به زنان گروه مورد، روزانه 6 گرم دانه شنبلیله تبدیل شده به گرانول به مدت ٨ هفته و به زنان گروه شاهد دو دوره 25 روزه استروژن کونژوگه تجویز گردید. قبل از شروع درمان، 4 و ٨ هفته بعد از درمان تعداد دفعات گرگرفتگی و نمره نشانههای وازوموتور (شامل شدت گرگرفتگی و تعریق شبانه) برای گروههای مورد و شاهد محاسبه و نمرات مذکور با استفاده از آزمونهای t مستقل یا منویتنی و نمرات قبل از درمان، 4 و 8 هفته بعد از درمان در داخل هر گروه با استفاده از آزمونهای آنالیز واریانس تکرار شونده و t زوج یا آزمون فریدمن و ویلکاکسون مورد مقایسه قرار گرفت. یافتهها: از نظر تعداد دفعات گرگرفتگی و نمره نشانههای وازوموتور بین دو گروه مورد و شاهد در زمان قبل از شروع درمان تفاوت معنیداری وجود نداشت (05/0p>)، ولی در 4 و ٨ هفته بعد از درمان تعداد دفعات گرگرفتگی و نمره نشانههای وازوموتور زنان گروه شاهد به طور معنیدار کمتر از گروه مورد بود (به ترتیب با 001/0p= و 001/0p=). در زنان گروه مورد تعداد دفعات گرگرفتگی و نمره نشانههای وازوموتور در 4 و 8 هفته بعد از درمان نسبت به قبل از درمان به طور معنیدار کاهش یافته بود (به ترتیب با 001/0p= و 001/0 p=). نتیجهگیری: با توجه به نتایج این پژوهش، احتمال میرود مصرف دانه شنبلیله به مدت 4 و 8 هفته در تخفیف تعداد دفعات گرگرفتگی و نمره نشانههای وازوموتور موثر باشد ولی این تاثیر کمتر از تاثیر هورمون درمانی جایگزینی است. جهت قضاوت دقیقتر در این زمینه لازم است بررسیهای بیشتری به صورت تصادفی دوسویهکور و با داشتن گروه کنترل مصرف کننده دارونما انجام گیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشی |
موضوع مقاله:
فارماكولوژی و سم شناسی دریافت: 1383/12/22 | پذیرش: 1384/7/24 | انتشار: 1385/9/30