، احمد مجد2 ، علی مهرآفرین* 
3، پریسا جنوبی2
2- گروه زیست‌شناسی گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3- مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی ، A.Mehrafarin@gmail.com
مقدمه: مرزنجوش گیاهی متعلق به خانواده نعناعیان و از گیاهان دارویی و اسانسدار مهمی میباشد که در اکثر نقاط دنیا استفاده میشود.
هدف: هدف از انجام این تحقیق شناسایی و مقایسه ترکیبات و مقدار اسانس گونه های مرزنجوش وحشی و اروپایی به منظور مشخص نمودن مهم ترین ترکیبات دارویی آنها است.
روش بررسی: دو گونه مهم از سرده مرزنجوش شامل Origanum vulgare L. و Origanum majorana L. در ابتدای تیرماه سال 1392 از مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده گیاهان دارویی با چهار تکرار جمع آوری شد. اسانس گیری از اندام هوایی خشک شده دو گونه مذکور به روش تقطیر با آب صورت گرفت و اجزای اسانس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی ( GC ) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیفنگار جرمی ( GC/MS ) شناسایی شدند.
نتایج: آنالیز اسانس گیاهان نشان داد که میزان اسانس در گونهی O. vulgare برابر 13/0 درصد در ماده خشک بود و ترکیبات ترانسکاریوفیلن (46/21 درصد)، جرماکرن - D (99/18 درصد) و ( E, E-α ) فارنسن (12/9 درصد) به ترتیب بیشترین اجزای اسانس بودند. همچنین در گونهی O. majorana میزان اسانس برابر 09/1 درصد در ماده خشک بود و ترکیبات ترپینولن-4- اُل (11/23 درصد)، γ -ترپینن (94/13 درصد) و α - ترپینن (11/8 درصد) به ترتیب بیشترین اجزای اسانس را تشکیل میدادند.
نتیجهگیری: به طور کلی هر دو گونه در مقدار، گروه ترکیبات و مهم‌ترین ترکیب اسانس نسبت به هم متفاوت بودند. در گونهی O. vulgare با مقدار اسانس کمتر، ترکیبات س زکوییترپن های هیدروکربنی با 18/69 درصد بیشترین اجزای اسانس را تشکیل میدادند، در حالی‌که در گونه O. majorana با میزان اسانس بیشتر، ترکیبات مونوترپن های هیدروکربنی با 53/42 درصد بخش عمده اجزای اسانس را به خود اختصاص دادند.دریافت: 1392/10/15 | پذیرش: 1392/11/21 | انتشار: 1393/7/5
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |